(Trang 16)
YÊU CẦU CẦN ĐẠT
• Nhận biết được một số hợp âm giọng Son trưởng, Mi thứ.
• Cảm nhận được sự hòa quyện của các âm trong hợp âm giọng Son trưởng, Mi thứ.
• Biết vận dụng kiến thức đã học khi hát, đọc nhạc, chơi nhac cụ.
Mở đầu
Quan sát hai trích đoạn ca khúc dưới đây và cho biết hai trích đoạn này thuộc giọng gì, có những hợp âm nào.
Trời Hà Nội xanh
(Trích)
Nhạc và lời: Văn Ký
Vừa phải, tình cảm
Cho mãi mãi bầu trời xanh Hà Nội.
Cầu Thăng Long soi bóng nước sông Hồng.
(Trang 17)
Thuyền và biển
(Trích)
Nhạc: Phan Huỳnh Điểu
Lời: thơ Xuân Quỳnh
Thong thả
Chỉ có thuyền mới hiểu.
Biển mênh mông nhường nào.
Hình thành kiến thức mới
1. Một số hợp âm của giọng Son trưởng
a) Các hợp âm ba phụ của giọng Son trưởng
Giọng Son trưởng có các hợp âm ba phụ được thành lập trên các bậc II, III, VI, VII. Hợp âm bậc I, bậc II, VI là hợp âm thứ mang tính chất êm dịu, mềm mại. Hợp âm bậc VII là hợp âm giảm mang tính chất căng thẳng, kịch tính.
Am, Bm, Em, F#dim
Hợp âm bậc II, Hợp âm bậc III, Hợp âm bậc VI, Hợp âm bậc VII
b) Hợp âm bảy át của giọng Son trưởng
Hợp âm bảy át là hợp âm bảy được thành lập trên bậc V, mang tính chất nghịch, căng thẳng.
D7
Hợp âm bảy át
2. Một số hợp âm của giọng Mi thứ
a) Các hợp âm ba phụ của giọng Mi thứ tự nhiên
Giọng Mi thứ có các hợp âm ba phụ được thành lập trên các bậc II, III, V, VII. Hợp âm bậc III, VI, VII là hợp âm trưởng mang tính chất tươi sáng, khoẻ khoắn. Hợp âm bậc II là hợp âm giảm mang tính chất căng thẳng, kịch tính.
(Trang 18)
F#dim, G, C, D
Hợp âm bậc II, Hợp âm bậc III, Hợp âm bậc VI, Hợp âm bậc VII
b) Hợp âm bảy át của giọng Mi thứ hoà thanh
Hợp âm bảy át là hợp âm bảy được thành lập trên bậc V, mang tính chất căng thẳng, kịch tính.
B7
Hợp âm bảy át bậc V
Luyện tập
Hãy xác định và nêu tên các hợp âm ba phụ, bảy át của trích đoạn sau:
Đến với con người Việt Nam tôi
(Trích)
Nhạc và lời: Xuân Nghĩa
Hơi nhanh
Hãy đến với những con người Việt Nam tôi. Đến với quê
hương đất nước thanh bình. Đến với Tết đón giao thừa ngày ba
mươi với những chiến công mùa xuân năm ấy.
(Trang 19)
Vận dụng
1. Hãy chép vào vở và đặt hợp âm cho bài hát sau:
Nhật ký của mẹ
(Trích)
Nhạc và lời: Nguyễn Văn Chung
Vừa phải, uyển chuyển, tha thiết
| Bao ngày mẹ ngóng, bao ngày mẹ trông, bao ngày mẹ (Mẹ chợt tỉnh) giấc và mẹ nhìn thấy hình hài Một ngày tỉnh giấc, rồi mẹ chợt nghe, vụng về con (Đây là mặt) đất, này là trời cao, đây là nơi |
| mong con chào đời. Ấp trong đáy lòng, có chăng tiếng nhỏ bé như thiên thần. Tiếng con khóc oà... nói câu "mẹ ơi". Chiếc môi bé nhỏ thốt lên bất đã sinh ra con. Bước chân bé ... |
| cười của một hài nhi đang lớn dần. Mẹ chợt tỉnh ... ngờ, khiến tim mẹ vui như vỡ òa. Đây là mặt ... |
| ... oà, mắt mẹ lệ nhòa, cám ơn vì con đến bên ... nhỏ bước đi theo cha, dấu chân đầu tiên trên đường |
| mẹ. Này con yêu ơi, con biết không, mẹ yêu đời. Này con yêu ơi, con biết không, mẹ yêu |
| con, yêu con nhất đời. Ngắm con ngoan nằm trong nôi, mắt xoe con, yêu con biết bao! Hãy cứ đi, mẹ bên con, dõi theo |
| tròn, ôi bé cưng! Nhìn cha con, cha đang rất vui, giọt nước con từng bước chân. Ngày mai sau khi con lớn khôn, đường đời |
| mắt lăn trên khóe môi. Con hãy nhìn kìa, cha đang khóc vì con. không như con ước mơ. Hãy đứng lên và vững bước trên đường xa. |
2. Thực hành trên nhạc cụ đã học các hợp âm của bài Nhật ký của mẹ.
